2. LIMIT 1. Limit Barisan Bilangan-bilangan c1, c2, c3, ..., cn disebut barisan bilangan tak hingga. Cn disebut suku umum dari barisan dan merupakan fungsi dari n atau c n = f(n). Bilangan n (n = 1, 2, 3, ...) adalah nomor urut atau indeks yang menunjukkan letak bilangan tersebut dalam barisan. Contoh : a) Barisan 1, suku umumnya adalah Cn = Barisannya adalah {Cn} = { } b) Barisan 1, suku umumnya adalah Cn = Barisannya adalah {Cn} = { } Suatu barisan disebut konvergen jika barisan itu mempunyai limit dan dalam hal lain disebut divergen. Jika barisan konvergen maka limitnya tunggal (unik). Contoh : a) Barisan {Cn} = { } konvergen ⁄ b) Barisan tersebut divergen Limit yang tak sebenarnya : 1. Kalau , dikatakan juga bahwa barisan mempunyai limit tak sebenarnya Contoh : {Cn} = { } divergen karena 2. Kalau , dikatakan juga bahwa barisan mempunyai limit tak sebenarnya Contoh : + mulai n =2 berlaku Cn<0, n2 lebih mendekati {Cn} = * ( daripada 2n. Ditulis ) 3. {Cn} divergen jika {Cn} dikatakan mempunyai limit tak sebenarnya atau tidak mempunyai limit sama sekali. Contoh : {Cn} = *( ) + ={ Atau : -1, 1, -1, 1, ... Barisan ini tidak mempunyai limit sama sekali Sifat-sifat limit barisan : Bila dan ( 1) , maka : ) , bila k sebarang bilangan riil ( 2) ) ( )( ) 3) Bila semua suku Cn ≠ 0 dan l ≠ 0 ( 4) ) Bila semua suku Cn ≠ 0 dan l ≠ 0 ( 5) ) ( ) Untuk sebarang p bilangan riil dan ada Untuk sebarang p bilangan riil dan ada 6) Contoh : 1. 1 + 2 + 3 + ... + n = ½ n (1 + n) ( ( 2. )( ) ) Dengan menggunakan perluasan sifat (2), maka : ( ) ( ) = 1 . 1 . 1 ... 0 . 0 . 0 = 0 √ 3. √ √ √ √ √ Barisan-barisan yang istimewa : 1. * + {√ } { 2. * + {√ } { 3. * + {√ ( ) } , a bilangan positif; } √ ( )} {√ ( ) Berlaku 4. * + * √ ( ) √ ( ) √ ( )} √ + ( ( * + 5. * + {( ) } * + {( ) ) } ) Contoh : 1. ( ) √ ( ) √ √ √ ) ) 2. (√ √ ) √ (√ (√ (√ ) (√ ) ) √ √ ) √ √ √ √ (√ (√ ) √ ) √ √ √ √ (√ 3. ( ) √ ( ) ) ( ( ( ) ) ( ) ( ( ( Latihan soal : 1. ( 2. ( 3. 4. 5. 6. ) ) ( ) ) ) ) ) 7. (√ 8. ( ) √ ) 9. √ √ 10. √ 2. Limit Fungsi Sifat-sifat limit fungsi : ( ) Bila ( ) dan , a sebarang bilangan riil, boleh - ∞ , +∞ maka : ( ) ( ) 1. 2. ( ( ) 3. ( ) ( ) 4. ( ) ( 5. ( )) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 7. √ ( ) 8. ( ) ( ) √ √ √ ( ) ( ) 9. ) ( )) ( ) 6. ( ( ) Contoh : 1. ( ) 2. Dapat disederhanakan (karena mempunyai faktor yang sama (x – 2)) ( 3. 4. ( ) )( ) ( ) 5. ( )( ) ( )( ) Beberapa limit fungsi yang istimewa : 1. 2. ( 3. 4. ( ) ) ( 5. ) 6. 7. | ( |) ( ) 8. Jika ( ) ( ) ( ) ( ) 9. 10. 11. Contoh : 1. 2. ( =2 3. ( ) ( ) 2. 3. ( )( ) ) ( *( Latihan soal : 1. ( ) ) + ) * ( ) + 4. √ 5. 6. ( 7. 8. ) √ ( ) 9. 10. 11. ( ) ( ) 12. 13. ( )