LAPORAN SKRIPSI SISTEM PENDUKUNG KEPUTUSAN UNTUK MENENTUKAN KARYAWAN TERBAIK DI PERUSAHAAN ROKOK SUKUN MENGGUNAKAN METODE WEIGHTED PRODUCT REFI KUSUMA ASTITI NIM. 201253028 DOSEN PEMBIMBING Pratomo Setiaji, M.Kom Anteng Widodo,ST.,M.Kom PROGRAM STUDI SISTEM INFORMASI FAKULTAS TEKNIK UNIVERSITAS MURIA KUDUS 2016 i ii iii iv SISTEM PENDUKUNG KEPUTUSAN UNTUK MENENTUKAN KARYAWAN TERBAIK DI PERUSAHAAN ROKOK SUKUN MENGGUNAKAN METODE WEIGHTED PRODUCT Nama mahasiswa : Refi Kusuma Astiti NIM : 201253028 Pembimbing : 1. Pratomo Setiaji, M.Kom 2. Anteng Widodo, ST., M.Kom RINGKASAN Perusahaan rokok sukun dalam melakukan pemilihan karyawan terbaik masih menggunakan cara manual, sehingga dikhawatirkan dapat berpotensi besar akan terjadi kecurangan dalam penentuan karyawan terbaik. Maka dari itu perlu adanya suatu sistem aplikasi yang dapat membantu dalam proses menentukan karyawan terbaik di Perusahaan Rokok Sukun. Teknik analisis data dalam pembuatan perangkat lunak menggunakan paradigma perangkat lunak secara waterfall. Metode perancangan sistem yang digunakan adalah Unified Modeling Language (UML). Sedangkan bahasa pemrograman yang digunakan adalah PHP dengan database MySQL. Hasil dari penelitian ini adalah HRD menjadi lebih mudah dalam menentukan karyawan terbaik pada tiap-tiap bagian. Selain itu, sistem ini juga dilengkapi perhitungan menggunakan metode Weighted Product dalam proses seleksi penentuan karyawan terbaik sehingga dapat mengetahui hasil perhitungannya. Laporan seleksi pemilihan karyawan terbaik dapat dicetak berdasarkan bagian dan tahun seleksinya. Kata kunci : Sistem, Penentuan, Karyawan, Terbaik, Sukun v DECISION SUPPORT SYSTEM TO DETERMINE THE BEST EMPLOYEES IN CIGARETTE SUKUN USING WEIGHTED PRODUCT Student Name : Refi Kusuma Astiti Student Identity Number : 201253028 Supervisor : 1. Pratomo Setiaji, M.Kom 2. Anteng Widodo, ST., M.Kom ABSTRACT Cigarette companies Sukun in choosing the best employees still use manual , so it is feared could potentially huge fraud will occur in the determination of the best employees . Thus the need for an application system that can help in the process of determining the best employees in the Cigarette Company Sukun. Data analysis techniques in the making software using the paradigm of the waterfall software. System design method used is the Unified Modeling Language (UML). While the programming language used is PHP with MySQL database. Results from this study is the HRD become easier in determining the best employees in each section . In addition , the system is also equipped with the calculation methods Weighted Product in the selection process of determining the best employees so that they can know the results of the calculations . Selection Reports can be printed selecting the best employees by section and year selection. Keywords : Systems, Determination, Employee, Best, Sukun vi KATA PENGANTAR Alhamdulillah segala puji bagi Tuhan yang telah melimpahkan rahmat dan pertolongan kepada penulis serta nikmat dan karunia yang lebih sehingga tak mampu sebagai penulis untuk sekedar menghitung dan mengucap syukur atas segala yang dianugrahkan Allah kepada penulis satu per satu. Rahmat dan salam kepada Rosulullah, Muhammad kekasih Allah. Beliaulah yang telah membawa kita dari kegelapan ke jalan cahaya. Alhamdulillah segala puji kepada-Mu, atas segala hal yang Engkau berikan padaku. Terima kasih atas orang-orang terhebat yang Engkau hadirkan di sekelilingku. Terima kasih. Terima kasih atas segala pertolongan-Mu. Aku menyadari, aku hanyalah makhluk lemah yang tak berdaya. Karena Engkaulah, ya Allah, dan memang hanya karena Engkaulah skripsi ini dapat terselesaikan. Segala puji bagi-Mu, Tuhanku. Penyusunan skripsi ini merupakan salah satu syarat yang harus dipenuhi untuk menyelesaikan Program Studi Sistem Informasi S-1 pada Fakultas Teknik Universitas Muria Kudus. Pada kesempatan ini, penulis ingin menyampaikan rasa terima kasih yang sebesar-besarnya kepada : 1. Bapak Dr.H. Suparnyo, SH, MS selaku Rektor Universitas Muria Kudus. 2. Bapak Mohammad Dahlan, ST., MT. selaku Dekan Fakultas Teknik Universitas Muria Kudus. 3. Bapak Rhoedy Setiawan, M.Kom, selaku kepala bagian Progdi Sistem Informasi Universitas Muria Kudus. 4. Bapak Pratomo Setiaji, M.Kom selaku dosen pembimbing pertama saya. Terima kasih atas waktu, ilmu, saran, semangat, dan nasihat yang Bapak berikan selama bimbingan. 5. Bapak Anteng Widodo, ST., M.Kom selaku pembimbing dua saya. Terima kasih atas waktu, ilmu, saran, semangat, dan nasihat yang Bapak berikan selama bimbingan. 6. Kedua orang tua saya Bp. Noor Kunderin dan Ibu. Sumarmiyati dan kakak saya Putri Ajeng Astiti, S.Pd, Terima kasih atas semangat dan dukungannya vii baik secara materi dan non materi. Do’a restu serta ridho kalian semua sehingga saya bisa jadi seperti ini. 7. Keluargaku, orang-orang terdekatku yang telah memberikan dukungan serta keyakinan kepada saya. 8. Sahabat ku Heni, Cica, Nova, Orin, Kiki, dan teman-teman SI angkatan 2012. 9. Barisan para mantan yang telah memberikan saya pelajaran hidup dan terima kasih untuk para gebetan yang memberikan semangat dalam menjalani hidup. 10. Someone special yang selalu memberi support saya. 11. Bapak dan Ibu dosen UMK jurusan Sistem Informasi. Terima kasih atas ilmu yang telah anda berikan selama ini. 12. Semua pihak yang membantu terselesaikannya laporan ini yang tidak dapat penulis sebutkan satu per satu. Penulis menyadari bahwa dalam penyusunan Laporan Skripsi masih jauh dari sempurna. Oleh karena itu, saran dan kritik yang membangun sangat penulis harapkan guna perbaikan penulisan di masa-masa mendatang. Penulis mohon maaf atas segala kekurangan dan kesalahan yang ada. Akhirnya, penulis berharap semoga tulisan ini bermanfaat. Amin. Kudus, 8 Agustus 2016 Penulis viii DAFTAR ISI HALAMAN JUDUL .......................................................................................... i HALAMAN PERSETUJUAN ............................................................................ ii HALAMAN PENGESAHAN ............................................................................. iii HALAMAN PERNYATAAN KEASLIAN ....................................................... iv RINGKASAN ..................................................................................................... v ABSTRAC ......................................................................................................... vi KATA PENGANTAR ....................................................................................... vii DAFTAR ISI ...................................................................................................... .ix DAFTAR TABEL .............................................................................................. xiii DAFTAR GAMBAR ........................................................................................ .xv DAFTAR LAMPIRAN .....................................................................................xviii BAB I PENDAHULUAN ................................................................................. 1 1.1. Latar Belakang Masalah ........................................................................... 1 1.2. Perumusan Masalah .................................................................................. 2 1.3. Batasan Masalah ....................................................................................... 2 1.4. Tujuan ............................................................................................... 3 1.5. Manfaat ............................................................................................... 3 1.6. Metodologi Penelitian ................................................................................ 3 1.6.1. Metode Pengumpulan Data ............................................................ 3 1.6.2. Metode Pengembangan Sistem ...................................................... .4 1.6.3. Metode Perancangan Sistem .......................................................... .5 1.7. Kerangka Pemikiran .................................................................................. 7 BAB II TINJAUAN PUSTAKA ...................................................................... 8 2.1. Penelitian Terkait ....................................................................................... .8 2.2. Tabel Perbandingan ................................................................................... 10 2.3. Landasan Teori .......................................................................................... 11 ix 2.3.1. Pengertian Sistem Pendukung Keputusan ....................................... 11 2.3.2. Pengertian Metode Weighting Product ............................................ 11 2.3.2. Pengertian Aplikasi Berbasis Web .................................................. 12 2.3.3. FOD ................................................................................................. 13 2.3.4. UML ................................................................................................ 14 2.3.5. Diagram Use Case Bisnis ................................................................ 14 2.3.6. Diagram Use Case ........................................................................... 15 2.3.7. Diagram Aktivitas ............................................................................ 16 2.3.8. Diagram Sekuensial ......................................................................... 17 2.3.9. Diagram Kelas ................................................................................. 18 2.3.10. Diagram Statechart ........................................................................ 19 2.4. Pengertian ERD ......................................................................................... 20 BAB III METODOLOGI PENELITIAN ....................................................... 21 3.1. Objek Penelitian........................................................................................ 21 3.2. Analisa Sistem Lama ................................................................................. 21 3.2.1. Narasi Sistem Pemilihan Karyawan Terbaik ................................... .21 3.2.2. Flow Of Document Pemilihan Karyawan Terbaik........................... 22 3.3. Analisa Dan Perancangan Sistem Baru ..................................................... 23 3.3.1. Analisa Kebutuhan........................................................................... .23 3.3.2. Perancangan Sistem Baru ................................................................ 24 3.3.2.1. Proses Bisnis ....................................................................... 24 3.3.2.2. Diagram Use Case Bisnis .................................................... 25 3.3.2.3. Use Case Sistem .................................................................. 25 3.3.2.4. Skenario Use Case (Flow Of Events) .................................. 26 3.3.2.5. Diagram Kelas ..................................................................... 31 3.3.2.6. Diagram Sekuensial............................................................. 35 3.3.2.7. Diagram Aktivitas ............................................................... 40 3.3.2.8. Diagram Statechart ............................................................. 45 3.3.2.9. Perancangan Basis Data ...................................................... 49 3.3.2.10. Desain Interface ................................................................ 62 x BAB IV IMPLEMENTASI DAN PEMBAHASAN ....................................... 65 4.1. Hasil Pembahasan ...................................................................................... 65 4.1.1. Halaman Utama Pengunjung ........................................................... 65 4.1.2. Halaman Utama Manager ................................................................ 65 4.1.3. Halaman Kelola Karyawan .............................................................. 66 4.1.4. Halaman Utama HRD ...................................................................... 66 4.1.5. Halaman Kelola Manager ................................................................ 67 4.1.6. Halaman Kelola Kriteria .................................................................. 67 4.1.7. Halaman Seleksi Karyawan Terbaik ............................................... 68 4.1.8. Halaman Hasil Seleksi ..................................................................... 68 4.2. Studi Kasus ................................................................................................ .69 4.3. Pengujian Sistem ....................................................................................... .71 BAB V PENUTUP ............................................................................................. .72 5.1. Kesimpulan .............................................................................................. .72 5.2. Saran ......................................................................................................... .72 DAFTAR PUSTAKA LAMPIRAN xi DAFTAR TABEL Tabel 2.1. : Tabel Perbandingan Penelitian.................................................... 10 Tabel 2.2. : Simbol Bagan Alir Diagram........................................................ 13 Tabel 2.3. : Notasi Diagram Use Case Bisnis ................................................ 15 Tabel 2.4. : Notasi Diagram Use Case .......................................................... 16 Tabel 2.5. : Notasi Diagram Aktivitas............................................................ 17 Tabel 2.6. : Notasi Diagram Sekuensial ......................................................... 18 Tabel 2.7. : Notasi Diagram Kelas ................................................................. 19 Tabel 2.8. : Notasi Diagram Statechart .......................................................... 20 Tabel 2.9. : Simbol-simbol ERD .................................................................... 20 Tabel 3.1. : Proses Bisnis ............................................................................... 24 Tabel 3.2. : Alur Optimistic Kelola Data Manager ........................................ 26 Tabel 3.3. : Alur Pesimistic Kelola Data Manager......................................... 26 Tabel 3.4. : Alur Optimistic Kelola Data Kriteria .......................................... 27 Tabel 3.5. : Alur Pesimistic Kelola Data Kriteria .......................................... 27 Tabel 3.6. : Alur Optimistic Kelola Data Karyawan ...................................... 28 Tabel 3.7. : Alur Pesimistic Kelola Data Karyawan ...................................... 28 Tabel 3.8. : Alur Optimistic Seleksi Karyawan Terbaik ................................ 29 Tabel 3.9. : Alur Pesimistic Seleksi Karyawan Terbaik................................. 29 Tabel 3.10. : Alur Optimistic Hasil Seleksi ...................................................... 30 Tabel 3.11. : Alur Pesimistic Hasil Seleksi ...................................................... 30 Tabel 3.24. : Tabel User ................................................................................... 58 Tabel 3.25. : Tabel Karyawan .......................................................................... 59 Tabel 3.26. : Tabel Kriteria .............................................................................. 59 Tabel 3.27. : Tabel Weight ............................................................................... 60 Tabel 3.28. : Tabel Rating Kecocokan .............................................................60 Tabel 3.29. : Tabel Vektor_S ...........................................................................60 Tabel 3.30. : Tabel Vektor V............................................................................ 61 Tabel 4.1. : Tabel Kriteria ..............................................................................69 Tabel 4.2. : Tabel Pemilihan Kriteria .............................................................69 xii Tabel 4.3. : Tabel Matriks Rating Kecocokan.................................................70 Tabel 4.4. : Tabel Skenario Pengujian Sistem.................................................72 xiii DAFTAR GAMBAR Gambar 1.1. : Kerangka Pemikiran ............................................................... 7 Gambar 3.1. : Flow Of Document Pemilihan Karyawan Terbaik ................. 22 Gambar 3.2. : Diagram Use Case Bisnis ....................................................... 25 Gambar 3.3. : Diagram Use Case Sistem ...................................................... 25 Gambar 3.4. : Class User............................................................................... 31 Gambar 3.5. : Class HRD.............................................................................. 32 Gambar 3.6. : Class Manager ........................................................................ 32 Gambar 3.7. : Class Karyawan ...................................................................... 32 Gambar 3.8. : Class Kriteria .......................................................................... 33 Gambar 3.9. : Class Rating Kecocokan ........................................................ 33 Gambar 3.10. : Class Weight .......................................................................... 33 Gambar 3.11. : Class Vektor S ........................................................................ 34 Gambar 3.12. : Class Vektor V ....................................................................... 34 Gambar 3.13. : Class Diagaram ...................................................................... 35 Gambar 3.14. : Sequence Diagram Kelola Data Manager .............................. 36 Gambar 3.15. : Sequence Diagram Kelola Data Karyawan ............................ 37 Gambar 3.16. : Sequence Diagram Kelola Data Kriteria ................................ 38 Gambar 3.17. : Sequence Diagram Seleksi Karyawan Terbaik ...................... 39 Gambar 3.18. : Sequence Diagram Hasil Seleksi ............................................ 40 Gambar 3.19. : Activity Diagram Kelola Data Manager ................................. 41 Gambar 3.20. : Activity Diagram Kelola Data Karyawan ............................... 42 Gambar 3.21. : Activity Diagram Kelola Data Kriteria ................................... 43 Gambar 3.22. : Activity Diagram Seleksi Karyawan Terbaik ......................... 44 Gambar 3.23. : Activity Diagram Hasil Seleksi ............................................... 44 Gambar 3.24. : Statechart Diagram Tambah Manager ................................... 45 Gambar 3.25. : Statechart Diagram Ubah Manager ....................................... 45 Gambar 3.26. : Statechart Diagram Hapus Manager ...................................... 45 Gambar 3.27. : Statechart Diagram Tambah Karyawan ................................ 46 Gambar 3.28. : Statechart Diagram Ubah Karyawan ..................................... 46 xiv Gambar 3.29. : Statechart Diagram Hapus Karyawan ................................. 46 Gambar 3.30. : Statechart Diagram Tambah Kriteria................................... 47 Gambar 3.31. : Statechart Diagram Ubah Kriteria ....................................... 47 Gambar 3.32. : Statechart Diagram Hapus Kriteria ..................................... 47 Gambar 3.33. : Statechart Diagram Menentukan Weight ............................ 48 Gambar 3.34. : Statechart Diagram Proses Kecocokan ................................ 48 Gambar 3.35. : Statechart Diagram Lihat Vektor S ..................................... 48 Gambar 3.36. : Statechart Diagram Lihat Vektor V ..................................... 49 Gambar 3.37. : Himpunan Entitas ................................................................. 49 Gambar 3.38. : Himpunan Entitas dan Atribut Key ...................................... 49 Gambar 3.39. : Himpunan Entitas, Relasi dan Foreign-Key ......................... 50 Gambar 3.40. : Kardinalitas Relasi ............................................................... 50 Gambar 3.41. : Diagram E-R......................................................................... 51 Gambar 3.48. : Relasi Tabel .......................................................................... 61 Gambar 3.49. : Desain Halaman Utama Manager......................................... 62 Gambar 3.50. : Desain Halaman Utama HRD .............................................. 62 Gambar 3.51. : Desain Input Data Manager .................................................. 63 Gambar 3.52. : Desain Input Data Kriteria ................................................... 63 Gambar 3.53. : Desain Input Data Karyawan ............................................... 64 Gambar 3.54. : Desain Output Laporan Data Hasil Seleksi .......................... 64 Gambar 4.1. : Halaman Utama Pengunjung ................................................. 65 Gambar 4.2. : Halaman Utama Manager ...................................................... 65 Gambar 4.3. : Halaman Kelola Karyawan ................................................... 66 Gambar 4.4. : Halaman Utama HRD ........................................................... 66 Gambar 4.5. : Halaman Kelola Manager ...................................................... 67 Gambar 4.6. : Halaman Kelola Kriteria ....................................................... 67 Gambar 4.7. : Halaman Seleksi Karyawan Terbaik ..................................... 68 Gambar 4.8. : Perhitungan Sistem ..................................................................71 xv DAFTAR LAMPIRAN Lampiran 1 : Buku Bimbingan Skripsi Lampiran 2 : Surat Keterangan Penelitian Lampiran 3 : Biodata Penulis xvi