i LKPD Fisika SMA Kelas X Semester Ganjil | Vektor Kegiatan PRAKTIKUM : PENJUMLAHAN VEKTOR Gaya Scan gambar 2.1 berikut ini untuk menyimak video. AR Gambar 2.1 Media AR pengantar Vektor (Sumber: www.youtube.com/NothingToDeclare) TUJUAN Praktikum 1. Setelah melakukan praktikum, peserta didik mendapatkan data mengenai gaya tegangan tali yang oleh masing-masing dinamometer 2. Setelah mendapatkan data, peserta didik menganalisis data dan menggambarkan proyeksi vektor terhadap sumbu x dan sumbu y serta menentukan resultan dua vektor gaya menggunakan metode analitis vektor 3. Setelah menentukan resultan dengan metode analitis, peserta didik dapat melukiskan dua vektor menggunakan metode jajaran genjang dan menentukan resultan gayanya 4. Setelah menganalisis data yang didapatkan, peserta didik dapat menentukan hubungan antara berat beban dengan resultan gaya 5. Setelah melakukan analisis secara keseluruhan, peserta didik dapat menentukan nilai resultan dari dua vektor gaya menggunakan metode analitis dan grafis serta menentukan makna fisisnya 24 LKPD Fisika SMA Kelas X Semester Ganjil | Vektor TEORI DASAR Vektor adalah suatu kuantita/besaran yang mempunyai besar dan arah. Secara grafis suatu vektor ditunjukkan sebagai potongan garis yang mempunyai arah. Besar atau kecilnya vektor ditentukan oleh panjang atau pendeknya potongan garis. Sedangkan arah vektor ditunjukkan dengan tanda anak B panah. Dalam gambar vektor di samping, titik A disebut titik awal (initial point) dan titik B disebut titik terminal (terminal point). Pada gambar tersebut vektor dapat ⃗⃗⃗⃗⃗ atau AB. Panjang vektor juga dapat ditulis sebagai 𝐴𝐵 ⃗⃗⃗⃗⃗ |, atau |𝐀𝐁|. ditulis dengan berbagai cara seperti |𝐴𝐵 Contoh vektor misalnya perpindahan, kecepatan, Ilustrasi dan penulisan notasi Karena vektor mempunyai nilai dan arah, maka panjang arah suatu A Gambar 2.2 percepatan, atau gaya. serta ⃗⃗⃗⃗⃗ 𝐴𝐵 besaran vektor penting vektor untuk diperhatikan. Gambar 1.3 menunjukkan bahwa vektor A = A -B, karena keduanya memiliki besar yang sama, namun -A=B arahnya berlawanan, sehingga perlu diberikan tanda min (-). Jika vektor A = -A = B maka A+B = 0. 0 disebut Gambar 2.3 vektor nol. Vektor nol tidak mempunyai besar dan ⃗⃗⃗⃗⃗ 𝐴𝐵 Ilustrasi vektor A arahnya tak tentu. =B Mencari resultan atau hasil dari beberapa buah vektor berarti mencari sebuah vektor baru yang dapat menggantikan vektor-vektor yang dijumlahkan atau dikurangkan. Resultan vektor dapat ditemukan menggunakan metode analitik (proyeksi) dan metode grafik jajargenjang. Metode Analitik Misalkan diketahui dua vector A dan vector B sebagai berikut: B A Ө Gambar 2.4 Ilustrasi vektor 𝐴 dan 𝐵 dengan sudut sebesar 𝜃 Untuk menentukan resultan dua vektor tersebut secara analitis, maka langkahlangkahnya adalah: 25 LKPD Fisika SMA Kelas X Semester Ganjil | Vektor ➢ Tetapkan salah satu vektor sebagai sumbu x positif, misal vektor A. ➢ Tentukan komponen-komponen masing-masing vektor. ➢ Komponen-komponen kedua vektor A dan B adalah: y By B Ө Bx Ax A x Gambar 2.5 Komponen vektor A dan B dalam sumbu x dan y Jika diamati, antara vektor Bx, B, serta proyeksi dari By membentuk segitiga siku-siku. Dalam hal ini berlaku aturan sin, tan, cos, seperti ditunjukkan pada Gambar 2.6. Gambar 2.6 Sin, Cos, dan Tan dalam segitiga siku-siku • Jumlahkan komponen vektor pada sumbu x = Rx, Rx = Ax + Bx • Jumlahkan komponen vektor pada sumbu y = Ry, Ry = Ay + By • Hitung besar resultan vektor A dan B R = Rx 2 + Ry 2 • Menentukan arah resultan vektor R Ry Ry tan = , maka = arc tan Rx Rx Metode Jajargenjang R adalah resultan dua vector A dan B. Arah resultan vector R adalah α terhadap vector A. Dengan rumus cosinus, maka besar B R resultan R dapat ditentukan sebagai berikut: Besar vektor R adalah: ……… (1) 26 LKPD Fisika SMA Kelas X Semester Ganjil | Vektor Ө α Ө A θ adalah sudut yang dibentuk oleh vektor A dan B. Arah resultan R adalah: Gambar 2.7 Resultan vektor R = A+B dengan ………(2) metode jajar genjang Catatan : 1. Jika vektor A dan B searah, berarti θ = 0° dan cos 0° = 0, maka : R = A + B 2. Jika vektor A dan B berlawanan arah, berarti θ = 180° dan cos 180° = -1, maka : R = A - B 3. Jika vektor A dan B saling tegak lurus, berarti θ = 90° dan cos 90° = 0, maka : R=0 Untuk operasi pengurangan vektor R = A – B, maka caranya sama saja, hanya vektor B digambarkan berlawanan arah dengan vektor B yang sekarang. (Cutnell, 2012) PERTANYAAN AWAL Berdasarkan video AR pada gambar 2.1. jawablah pertanyaan nomor 1 sampai 3! 1. Mengapa mendorong mobil mogok perlu bantuan beberapa orang? Jawab: ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… 2. Mengapa jika didorong oleh beberapa orang, gerak mobil lebih mudah dan cepat? Jawab: ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… 27 LKPD Fisika SMA Kelas X Semester Ganjil | Vektor ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… 3. Pada saat naik perahu, mengapa arah perahu mengikuti arah arus air? Bagaimana caranya jika ingin bergerak melawan arus? Jawab: ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… 4. Skalar adalah besaran fisika yang dapat ditentukan oleh ……………………….. 5. Besaran vektor memiliki ………………………….. dan ……………………………… 6. Klasifikasikan besaran berikut menjadi besaran skalar atau besaran vektor: (a) Volume _______________________ (b) Gaya _______________________ (c) Massa jenis/ densitas ______________________ (d) Kecepatan ____________________ (e) Percepatan _______________________ 7. Jika F1 adalah vektor gaya dengan besar 30.0 N dan F2 vektor gaya dengan besar 40.0 N. Kedua gaya bergerak dalam arah yang ditunjukkan pada Gambar 2.8, tentukan besar dan arahnya diperoleh dari penjumlahan vektor dari dua vektor ini menggunakan metode analitik (proyeksi)! Gambar 2.8 Penjumlahan dua vektor 28 LKPD Fisika SMA Kelas X Semester Ganjil | Vektor Jawab: ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… Besar = __________ N Arah (relatif terhadap sumbu x) = __________ 0 (Damari, 2017), (Loyd, David, 2008) Alat dan bahan Tabel 2.1 Alat dan Bahan Vektor No Nama Alat/ Bahan 1. Dasar statif 2. Batang statif pendek 3. Batang statif panjang 4. Kaki statif 5. Beban dengan massa berbeda Jumlah No Nama Alat/Bahan Jumlah 2 6. Dinamometer 5.0 N 1 7. Jepit penahan 2 8. Benang (tali) + 10 cm 1 2 9. Busur derajat (3600) 1 2 2 3 (Pudak Scientific, 2014) 29 LKPD Fisika SMA Kelas X Semester Ganjil | Vektor Prosedur praktikum Scan gambar 2.9 untuk mengetahui prosedur praktikum kali ini: AR Gambar 2.9 Media AR Penggunaan Alat dan Bahan Vektor (Sumber: Dokumen pribadi) Langkah-langkah praktikum yang dilakukan: 1. Rangkai alat seperti pada video AR 2.9. 2. Siapkan dua buah dinamometer 3.0 N dan gantungkan masing-masing pada statif. 3. Kaitkan ujung dinamometer dengan tali sepanjang + 10 cm. 4. Siapkan satu beban (gram) dengan besar massa yang Anda tentukan. 5. Hitung berat beban (N) tersebut sebagai FB dan catat pada Tabel 2.2 (asumsi: g = 9.80 m/s2). 6. Kaitkan beban pada titik tengah tali seperti yang ditunjukkan pada video AR 2.9. 7. Ukur sudut yang dibentuk oleh masing-masing tali (𝜃1 dan 𝜃2 ) menggunakan busur lingkaran. 8. Baca nilai gaya F1 dan F2 pada masing-masing dinamometer dan catat pada Tabel 2.2. 9. Catat nilai gaya F1 dan F2 dalam tiga angka penting. 10. Ulangi langkah 4 sampai 9 sebanyak dua kali percobaan dengan massa beban berbeda-beda sesuai yang Anda inginkan. 11. Resultan antara F1 dan F2 merupakan FR atau resultan gaya. Nilai FR dapat ditentukan menggunakan perhitungan skala metode grafik dengan metode jajargenjang 30 LKPD Fisika SMA Kelas X Semester Ganjil | Vektor Tabel pengamatan Resultan dengan beban Tabel 2.2 Data pengamatan 𝜃1 (°) F1 (N) 𝜃2 (°) F2 (N) Massa Berat beban beban (…) atau FB (N) Tabel 2.3 Perhitungan Resultan Percob aan ke- Sudut (°) 𝐹1 n 𝜃1 𝜃2 Resultan (N) Tegangan tali (N) 𝜃= 𝜃1 + 𝜃2 𝐹2 𝑠𝑖𝑛𝜃 𝑐𝑜𝑠𝜃 𝑠𝑖𝑛𝜃 𝑐𝑜𝑠𝜃 𝐹1𝑠𝑖𝑛𝜃 𝐹2𝑠𝑖𝑛𝜃 𝐹1𝑐𝑜𝑠𝜃 𝐹2𝑐𝑜𝑠𝜃 31 LKPD Fisika SMA Kelas X Semester Ganjil | Vektor Tabel 2.4 Perbandingan antara resultan gaya dengan berat beban Percobaan ke- Berat beban W (N) Resultan Gaya (N) Σ𝐹 (N) ANALISIS dan diskusi 1. Berdasarkan tabel pengamatan 2.2, apa yang dapat Anda amati dari nilai F1 dan F2 untuk setiap variasi sudut? Jawab: ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… 32 LKPD Fisika SMA Kelas X Semester Ganjil | Vektor 2. Lukiskan setiap komponen gaya (F1, F2, dan W) serta sudut antara F1 dan F2 (𝜃1 dan 𝜃2 ) seperti dalam sistem. Berikan arah untuk setiap komponen gaya beserta alasan mengapa Anda menempatkan ke arah tersebut! Jawab: Alasan: ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… 33 LKPD Fisika SMA Kelas X Semester Ganjil | Vektor 3. Lukiskan setiap komponen gaya (F1, F2, dan W) serta sudut antara F1 dan F2 (𝜃1 dan 𝜃2 ) seperti dalam sistem dalam koordinat kartesian. Proyeksikan nilai F1 dan F2 ke dalam sumbu x (Fx) dan sumbu y (Fy)! Lakukan perhitungan ini untuk setiap perubahan sudut. Jawab: Alasan: ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… 4. Hitunglah resultan hasil proyeksi nilai dari F1 dan F2 pada sumbu x (Fx) dan sumbu y (Fy) untuk masing-masing sudut (𝜃)! Jawab: ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… 34 LKPD Fisika SMA Kelas X Semester Ganjil | Vektor ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… 5. Bagaimana Anda menjelaskan resultan pada sumbu y (Fy) jika dibandingkan dengan nilai resultan pada sumbu x (Fx) ? Jawab: ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… 35 LKPD Fisika SMA Kelas X Semester Ganjil | Vektor 6. Berdasarkan hasil resultan yang didapat, berikan analisa Anda bagaimana peran sudut terhadap Resultan gaya! Jawab: ………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………….. 7. Berikan pendapat Anda, apakah besar sudut mempengaruhi besar resultan gaya berdasarkan data pada tabel 2.3? Jika tidak, apa alasannya? Jika iya, ungkapkan alasannya! Jawab: …………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………… 36 LKPD Fisika SMA Kelas X Semester Ganjil | Vektor ………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………….. 8. Bagaimana Anda menjelaskan besar resultan gaya dengan berat beban pada sistem? Jawab: ………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………….. 9. Lukiskan sistem beserta keterangannya pada percobaan kali ini dengan menggunakan metode grafik metode jajargenjang! Lukiskan resultan gaya yang dapat dibuat pada sistem! Buatlah segitiga siku-siku untuk garis resultan gaya yang telah dibuat! Jawab: 37 LKPD Fisika SMA Kelas X Semester Ganjil | Vektor Ilustrasi sistem pada rangkaian praktikum dengan metode jajargenjang beserta resultan gayanya: 10. Berdasarkan gambar yang dilukiskan pada pertanyaan nomor 9, tentukan persamaan untuk besar resultan gaya menggunakan aturan sin dan cos! Anda dapat menemukan persamaan tersebut dengan menganalisis segitiga siku-siku yang Anda buat sesuai instruksi pada nomor 9! Jawab: ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… 38 LKPD Fisika SMA Kelas X Semester Ganjil | Vektor ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… 11. Berdasarkan persamaan yang Anda temukan pada nomor 10, tentukan besar resultan gaya untuk masing-masing sudut! Jawab: ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… 39 LKPD Fisika SMA Kelas X Semester Ganjil | Vektor ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… 12. Bandingkan besar resultan gaya yang Anda dapatkan melalui metode grafik (jajargenjang) dengan berat beban (dalam N)! Apakah jumlah gaya antara keduanya sama dengan nol (ΣF = 0) atau tidak sama dengan nol (ΣF ≠ 0)? Berikan penjelasan Anda! Jawab: ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… 13. Bandingkan besar resultan gaya yang Anda dapatkan melalui metode grafik (jajargenjang) dengan besar resultan gaya yang Anda dapat melalui metode analitik. Jika besar keduanya sama, maka paparkan 40 LKPD Fisika SMA Kelas X Semester Ganjil | Vektor penjelasannya menurut Anda! Jika besar keduanya berbeda, apa yang membuat hal tersebut terjadi? Berikan pula penjelasan Anda! Jawab: ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… 14. Apa yang terjadi pada besar sudut 𝜃 dan nilai resultan gaya saat massa beban diubah-ubah? Apakah perubahan massa beban mempengaruhi nilai resultan gaya yang didapat? Jawab: ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… 41 LKPD Fisika SMA Kelas X Semester Ganjil | Vektor ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… 15. Berikan pendapat Anda mengenai apa yang akan terjadi pada data yang didapat dari kegiatan praktikum jika: 1. Ketinggian dinamometer saat digantungkan berbeda 2. Beban diletakkan tidak pada titik tengah tali di antara kedua dinamometer Jawab: ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… 42 LKPD Fisika SMA Kelas X Semester Ganjil | Vektor ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… kesimpulan Berdasarkan hasil pengamatan dan analisis data, dapat disimpulkan: ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… 43 LKPD Fisika SMA Kelas X Semester Ganjil | Vektor ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… 44 LKPD Fisika SMA Kelas X Semester Ganjil | Vektor Penerapan konsep Scan gambar 2.10 untuk melihat tayangan video penerapan konsep vektor dalam kehidupan sehari-hari AR Gambar 2.10 Media AR penerapan konsep vektor (Sumber: www.youtube.com/FIFATV) Berdasarkan video di atas, jawablah pertanyaan berikut. 1. Mengapa alat yang ditampilkan pada video AR 2.10 harus dikaitkan dengan empat (4 buah tali)? Serta mengapa ujung-ujung tali yang dikaitkan harus berbeda posisinya? Jawabanmu: ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… 45 LKPD Fisika SMA Kelas X Semester Ganjil | Vektor ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… Jawaban temanmu 1. (Nama:………………………………………): ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… 2. (Nama:………………………………………): ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… 46 LKPD Fisika SMA Kelas X Semester Ganjil | Vektor ………………………………………………………………………………………………………………………… 2. Apakah sudut pada pemasangan tali akan mempengaruhi pergerakan benda pada video AR 2.10? Bagaimana membuat benda tersebut dapat bergerak dengan seimbang? Jawabanmu: ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… Jawaban temanmu 1. (Nama:………………………………………): ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… 47 LKPD Fisika SMA Kelas X Semester Ganjil | Vektor ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… 2. (Nama:………………………………………): ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… 48 LKPD Fisika SMA Kelas X Semester Ganjil | Vektor