ANATOMI DAN FISIOLOGI Definisi Anatomi Anatomi berasal daripada perkataan Greek yang bermaksud “memotong atau membelah anggota badan”. Anatomi ialah bidang sains yang berkaitan dengan struktur tubuh manusia. Anatomi juga dikenali sebagai morfologi atau sains bentuk. Anatomi kasar terbahagi kepada beberapa bahagian. Anatomi kasar terbahagi kepada: 1) Anatomi kawasan (regional) Semua struktur badan dalam bahagian atau kawasan tubuh yang dikaji secara berkumpulan. Sebagai contoh, anatomi bahagian abdomen atau kepala. 2) Anatomi bersistem (systemic) Semua organ yang mempunyai fungsi yang ada kaitan antara satu sama lain akan dikaji secara bersama. Pendekatan anatomi bersistem ini sesuai bagi melihat hubungkait antara struktur dan fungsinya. 3) Anatomi permukaan (surface) Kajian ini melibatkan struktur – struktur tubuh yang dapat dilihat dan dirasa pada permukaan tubuh. Definisi Fisiologi Definisi Fisiologi Anatomi berkait rapat dengan fisiologi iaitu mengkaji fungsi struktur tubuh badan. Sebagai contoh, tulang-tulang kaki yang panjang dan tebal seperti femur, tibia dan fibula dapat menyokong berat badan kita. Struktur dan Fungsi Sistem integumentari Komponen utama – kulit, rambut dan kuku Fungsi utama 1) Pembalut luar tubuh 2) Melindungi dan mengelak kecederaan pada tisu –tisu dalaman. 3)Sintesis vitamin D. 4)Lokasi pengesan rasa. (sakit,tekanan,sejuk,panas dan sentuhan). 5)Lokasi kelenjar peluh dan kelenjar minyak. 6)Mengkumuhkan air, asid urik dan lebihan garam mineral Sistem rangka Komponen Utama - Tulang rangka,Kartile,Ligamen,Sendi Fungsi Utama 1) Pembalut luar tubuh 2)Melindungi dan mengelak kecederaan pada tisu –tisu dalaman. 3)Sintesis vitamin D. 4)Lokasi pengesan rasa. (sakit,tekanan,sejuk,panas dan sentuhan). 5)Lokasi kelenjar peluh dan kelenjar minyak. 6)Mengkumuhkan air, asid urik dan lebihan garam mineral Sistem otot Komponen utama – otot rangka Fungsi utama 1)Menghasilkan lokomotor 2)Mempamerkan ekspresi muka. 3)Mengekalkan postur badan. 4)Menghasilkan haba melalui aktiviti sel (tindak balas metabolisme) didalam otot. Sistem saraf Komponen utama – Otak,saraf tunjang,saraf periferi,reseptor . Fungsi utama 1)Sistem kawalan tindak balas pantas badan. 2)Bertindak balas terhadap perubahan (rangsangan) dalaman dan luaran badan dengan mengaktifkan yang berkaitan. Sistem endokrima Komponen utama - Kelenjar – kelenjar,tiroid,Pituitari,Adrenal,Pineal,Pankress,Timus,Ovari,Testis . Fungsi utama 1)Kelenjar merembeskan hormone untuk menyelaraskan dan mengawal atur proses fungsi tubuh seperti pertumbuhan,reproduktif dan kegunaan nutrient oleh sel-sel badan. 2)Mengubahsuai aktiviti sistem organ yang lain dengan bertindak balas secara perlahan. Sistem Kardiovaskular komponen utama – Jantung,Darah,Salur darah Fungsi utama 1)Jantung mengepam darah 2)Darah adalah pengangkutan utama badan dengan membawa hormone, nutrient dan oksigen keseluruh badan serta bahan kumuh seperti karbon dioksida ke sistem respiratori. 3)Salur darah menyerap oksigen dari paru –paru ke jantung secara resapan. 4)Salur darah adalah medium aliran darah ke seluruh badan. Sistem Limfatik Komponen utama - Nodus limfa,Pembuluh limfatik, Duktus torasik Fungsi utama 1)Rumah kepada sel darah putih yang menjadi sistem pertahanan badan (imunisasi) dari jangkitan dan penyakit. 2)Memungut cecair yang bocor dari pembuluh darah (sama ada melalui resapan atau penyejatan dan mengembalikannya. 3)Mengkumuhkan puing ke dalam aliran limfatik. Sistem respiratori Kompenen utama – Rongga hidung,Farinks,Larinks,Bronkiol ,Paru – paru Fungsi utama 1)Membekalkan oksigen ke dalam darah dan mengkumuhkan karbon dioksida. 2)Paru –paru sebagai lokasi pertukaran gas (resapan melalui dinding pundi –pundi udara) antara oksigen dengan karbon dioksida. Sistem Pencernaan Komponen utama - Rongga mulut,Esofagus,Perut,Usus besar,Usus kecil,Rektrum,Anus Fungsi utama 1)Memecahkan makanan kepada unit-unit yang boleh diserap oleh darah (dalam bentuk nutrient) untuk diagihkan ke seluruh sel badan. 2)Makanan yang tidak dicernakan dikumuhkan dalam bentuk najis. Sistem urinari Komponen utama – Ginjal,Pundi kencing Fungsi utama 1)Menyingkirkan bahan – bahan kumuh nitrogen dari badan. 2)Mengawal air dan eletroit. 3)Mengawal keseimbangan asid-bes dalam darah. Sistem reproduktif Komponen utama Perempuan- Ovari, salur uterin (fallopio), uterus,vagina Lelaki - Testis,penis,pundi prostat,skrotum. Fungsi utama - perempuan 1)Ovari menghasilkan telur dan hormon wanita. 2)Uterus adalah lokasi persenyawaan. Fungsi utama – lelaki 1)Menghasilkan generasi akan datang. 2)Testis menghasilkan sperma dan hormone seks lelaki 3)Duktus dan kelenjar membantu menyalurkan sperma ke trek reproduktif wanita. Homeostasis dirujuk sebagai pengekalan atau mekanisma kawal atur persekitaran dinamik dalaman (badan organisma) yang malar. Homeostasis merupakan salah satu konsep yang paling penting dalam biologi. Sistem tertutup Keseimbangan statik. Dimana keadaan dalam yang tidak berubah seperti botol tertutup. Sistem terbuka Keseimbangan dinamik dimana keadaan dalam yang malar walaupun sistem ini terus berubah contohnya seperti sebuah kolam di dasar air terjun Memboleh organisma mengadaptasi kepada persekitaran luar yang mempunyai julat dan habitat yang lebih luas. Menyediakan keadaan dalaman (persekitaran dinamik dalam badan organisma) yang stabil supaya sel-sel dapat menjalankan hidup dengan cekap. Membolehkan kadar metabolisma dikawal dengan cekap pada bila-bila masa. Boleh enzim-enzim menjalan fungsinya dengan optimum. . Suap balik positif Contoh deman, badan akan bertambah panas untuk membunuh bakteria dan virus. Suap balik negatif Contoh keadaan panas, badan akan dikawalatur untuk mengurangkan haba daripada badan Perubahan kecil dalam persekitaran dinamik dalam badan boleh menyebabkan sel-sel mati. Contoh-contoh yang akan menyebabkan sel-sel mati walaupun dalam julat kecil ialah seperti: •Dehidrasi - Kurang air •Zat makanan yang kurang •Sisa toksik dikumpul dalam badan •Suhu berubah dengan mendadak Apabila cuaca panas, sistem kulit akan bertindak balas dengan mengeluarkan peluh melalui kelenjar peluh pada epidermis kulit untuk mencegah suhu darah daripada meningkat.Salur darah pula akan mengembang untuk mengeluarkan haba ke persekitaran dan hal ini kadang kala menyebabkan kulit berwarna merah. Apabila aras glukosa dalam darah telah habis atau berkurangan daripada julat tertentu, hati akan dirangsang oleh insulin untuk menukarkan glikogen kepada glukosa supaya dapat digunakan sebagai tenaga untuk tindakan otot. Hati Ginjal Kulit Bergandingan dengan koordinasi saraf, koordinasi kimia dikawal oleh hormon dan kelenjar endokrin. Hormon adalah bahan kimia dalam badan yang mengawal aktiviti badan. Hormon dihasilkan oleh bahagian badan yang disebut sebagai kelenjar endokrin. Kelenjar endokrin juga digelar "kelenjar tanpa duktus" kerana ia membebaskan hormon terus ke dalam aliran darah kita. Pituitari Ovari Tiroid Manusia mempunyai 6 jenis kelenjar endokrin utama iaitu :- Pankreas Adrenal Terletak dalam otak ia mengawal kelenjar lain serta berfungsi dalam pertumbuhan Terletak di tepi leher ia mengawal metabolisme, perkembangan otak Terletak di atas ginjal ia menolong seseorang menghadapi kecemasan. Terletak di pankreas ia mengawal aras gula dalam darah Terletak dalam ovari ia mengawal perkembangan seks. Terletak dalam testis ia mengawal perkembangan seks Jika kuantiti hormon ini tidak seimbang ia akan mencacatkan aktiviti badan. contohnya jika hormon yang dikeluarkan dari pankreas tidak mencukupi, seseorang akan menghidap penyakit kencing manis. Koordinasi saraf Koordinasi kimia Dikawal oleh sistem saraf Dikawal oleh sistem endokrin Maklumat dihantar dalam bentuk IMPULS Maklumat dihantar dalam bentuk HORMON Gerak balasnya boleh dipercepat atau Gerak balas adalah lambat diperlambatkan Pusat kawalan adalah otak dan saraf Pusat kawalan adalah kelenjar- tunjang kelenjar MEKANISMA ASAS PENGELUARAN, PENYIMPANAN DAN PENGGUNAAN TENAGA Respirasi dalaman Berlaku apabila badan mengeluarkan tenaga daripada makanan melibatkan pertukaran gas-gas respiratori antara darah dan sel2 tisu melibatkan pemindahan oksigen dr darah ke sel-sel tisu melibatkan pemindahan karbon dioksida daripada sel-sel tisu ke darah Respirasi aerobik Glukosa Tenaga Oksigen Karbon diokside Air Kadar metabolik Kadar metabolik rendah Tenaga Lemak Kadar metabolik tinggi Tenaga TISU EPITHELIUM TISU OTOT JENISJENIS TISU UTAMA TISU PENGHUBUNG TISU SARAF FUNGSI-FUNGSI TISU TISU EPITHELIUM Menutupi tubuh, iaitu kulit dan yang melapisi rongga sebagai perlindungan. Mencegah kerosakan tisu dibawahnya, mencegah kehilangan cecair dan juga mencegah kemasukan cecair kedalam struktur yang ditutupi kulit. Mikroorganisma tidak dapat menembusi kulit yang sihat, tetapi hanya dapat melalui kulit yang luka. TISU OTOT Otot rangka : berfungsi menggerakkan tulang dan anggota badan. Otot licin : berperanan mengerakkan bahan dalam salur pencernaan dan usus. Otot jantung : menyebabkan jantung berdenyut untuk mengepam darah. TISU SARAF Mekoordinasi kesemua kegiatan badan, khususnya yang berkaitan dengan fungsi-fungsi endokrin, motor dan mental. Memproses maklumat rangsangan supaya gerak balasdapat dilaksanakan. Mengutus maklumat (impuls saraf) dari satu tempat ke tempat lain. Bergerak balas terhadap rangsangan kimia dan fizikal. TISU PENGHUBUNG/PENGANTARA Untuk menyokong dan mempertahankan kedudukan organ dalam tubuh. Membentuk rangka badan dan melindungi organ badan. Sebagai tempat tempat menyimpan air dan lemak yang apabila diperlukan dapat diserap kembali. STRUKTUR MEMBRAN DAN FUNGSI Anatomi dan Fisiologi Membran -Kulit sel bukanlah selaput yang statik -Lapisan sel yang khusus menyelaputi rongga-rongga badan -Semua membran ini mengeluarkan cecair rembesan untuk melicinkan atau membahasi rongga yang diselaputnya Fungsi Membran -Mengawal beberapa bahan tertentu untuk masuk ke sel atau menghindarkan bahan lain masuk ke sel -Media komunikasi sel dengan lingkungan -Membatasi sel dengan lingkungan Tiga Membran penting:-Membran mukosa -Membran sinovial -Membran serosa Struktur Membran sel eukariot terdiri dari 2 lapisan fosfolipid Fosfolipid dan kolestrol merupakan asas struktur membran sementara protein mempunyai tugas-tugas khusus bahagian-bahagian dalaman sel sebenarnya mempunyai sistem perhubungan antara satu sama lain