LAPORAN PRAKTIKUM DASAR REAKSI ANORGANIK (DRA) EFEK ION SENAMA NAMA : INDAH PRATIWI NIM : 18036054 PRODI : KIMIA NK KELOMPOK :2 ANGGOTA KELOMPOK : 1. NAGMAH PUTRI DINDA TONI 2. MUTIARA SYABILA 3. SANTIKA PUTRI DOSEN : 1. Dr. ANDROMEDA, M.Si 2. Dra. Hj. BAYHARTI, M.Sc 3. EKA YUSMAITA, M.Pd ASISTEN DOSEN : RIZKI GUNAWAN JURUSAN KIMIA FAKULTAS MATEMATIKA DAN ILMU PENGETAHUAN ALAM UNIVERSITAS NEGERI PADANG 2020 1. Standarisasi KMnO4 Volume I II III Awal (ml) 2,5 2,5 2,5 Akhir (ml) 3,3 2,5 2,3 Rata – rata (ml) 2,7 2. Penentuan Ksp CaC2O4 Volume KMnO4 Awal (ml) 5 Akhir (ml) 5,05 Ditambahkan (ml) 0,05 3. Pengaruh Ion Sejenis Penambahan 1; 2; 3; 4; 5 ml Na2C2O4 0,05 M Volume 1 2 3 4 5 Awal (ml) 5 5 5 5 5 Penambahan (ml) 1 2 3 4 5 KMnO4 (ml) 0,05 0,05 0,01 0,05 0,01 4. Hubungan kelarutan dengan konsentrasi C2O42Penambahan Na2C2O4 0,05 M Kelarutan CaC2O4 Konsentrasi Na2C2O4 1 ml 2,5.10-4 M. 0,0045 M 2 ml 2,5.10-4 M 0,0083 M 3 ml 1,25 x 10-3 M 0,0115 M 4 ml 2,5.10-4 M 0,0143 M 5 ml 1,25 x 10-3 M 0,0167 M Standarisasi larutan 0,02 M KMnO4 5 H2C2O4 + 2 MnO4- + 6 H+ 10 CO2 + 2 Mn2+ + 8 H2O M H2C2O4.2H2O = [MnO4- ] = = gr 1000 0,63 1000 = 0,05 M x x Mr ml 126 100 𝑀 𝐻2 𝐶2 𝑂4 .2𝐻2 𝑂 𝑥 2,5 𝑚𝑙 𝑣𝑜𝑙𝑢𝑚𝑒 𝐾𝑀𝑛𝑂4 0,05 x 2,5 = 0,04 M 2,7 1. Tentukanlah harga tetapan hasil kali kelarutan garam kalsium oksalat berdasarkan percobaan. Jawab : Penentuan Ksp CaC2O4 5 C2O42- + 2 MnO4- + 16 H+ 10 CO2 + 2 Mn2+ + 8 H2O mmol MnO4- = 0,04 M x 0,05 ml= 0,002 mmol mmol C2O42- = [C2O42-] 5 x mmol MnO42 = 5 x 0,002 = 0,005 mmol 2 = 0,005mmol 0,0005M 10ml = [C2O42-] 2 Ksp = (0,0005) 2 = 2,5 10 -7 2. Bagaimanakah pengaruh konsentrasi ion oksalat pada kelarutan garam kalsium oksalat? Jawab : Pengaruh Ion Senama Penambahan 1 ml Na2C2O4 0,05 M [Na2C2O4] = vol. Na2 C2 O4 1 ml x 0,05 M 0,0045M [ Na2 C2 O4 ] 11 ml vol. total 5 C2O42- + 2 MnO4- + 16 H+ 10 CO2 + 2 Mn2+ + 8 H2O mmol KMnO4 = 0,04 M x 0,05 ml = 0,002 mmol mmol C2O42- = [C2O42-] = Ksp = [Ca2+] x [C2O42-] 2,5 10 -7 = [Ca2+] x 0,001 [Ca2+] = 2,5.10-4 M 5 0,002 0,005mmol 2 mol C 2 O2 vol. C 2 O4 2 2 0,005 0,001M 5 Kelarutan CaC2O4 dalam Na2C2O4 0,0045 M = 2,5.10-4 M. Penambahan 2 ml Na2C2O4 0,05 M [Na2C2O4] = vol. Na2 C2 O4 2 ml 0,05 M 0,008M [ Na2 C2 O4 ] 12ml vol. total 5 C2O42- + 2 MnO4- + 16 H+ 10 CO2 + 2 Mn2+ + 8 H2O mmol KMnO4 = 0,04 M x 0,05 ml = 0,002 mmol mmol C2O42- = 5 0,002 0,005mmol 2 [C2O42-] = mol C 2 O2 vol. C 2 O4 2 2 0,005 0,001M 5 = [Ca2+] x [C2O42-] Ksp 2,5 10 -7 = [Ca2+] x 0,001 [Ca2+] = 2,5.10-4 M Kelarutan CaC2O4 dalam Na2C2O4 0,008 M = 2,5.10-4 M. Penambahan 3 ml Na2C2O4 0,05 M [Na2C2O4] = vol. Na2 C2 O4 3 ml 0,05 M 0,0115M [ Na2 C2 O4 ] 13ml vol. total 5 C2O42- + 2 MnO4- + 16 H+ 10 CO2 + 2 Mn2+ + 8 H2O mmol KMnO4 = 0,04 M x 0,01 ml = 0,004 mmol mmol C2O42- = 5 0,0004 0,001mmol 2 mol C 2 O2 2 0,001 0,0002M 5 [C2O42-] = Ksp = [Ca2+] x [C2O42-] 2,5 10 -7 = [Ca2+] x 0,0002 [Ca2+] = 1,25 x 10-3 vol. C 2 O4 2 Kelarutan CaC2O4 dalam Na2C2O4 0,0115M = 1,25 x 10-3 M. Penambahan 4 ml Na2C2O4 0,05 M [Na2C2O4] = vol. Na2 C2 O4 4 ml 0,05 M 0,014 3M [ Na2 C2 O4 ] 14ml vol. total 5 C2O42- + 2 MnO4- + 16 H+ 10 CO2 + 2 Mn2+ + 8 H2O mmol KMnO4 = 0,04 M x 0,05 ml = 0,002 mmol 5 0,002 0,005mmol 2 mmol C2O42- = [C2O42-] = Ksp = [Ca2+] x [C2O42-] 2,5 10 -7 = [Ca2+] x 0,001 [Ca2+] = 2,5 x 10-4 M mol C 2 O2 vol. C 2 O4 2 2 0,005 0,001M 5 Kelarutan CaC2O4 dalam Na2C2O4 0,0143M = 2,5 x 10-4 M Penambahan 5 ml Na2C2O4 0,05 M [Na2C2O4] = vol. Na2 C2 O4 5 ml 0,05 M 0,0167 M [ Na2 C2 O4 ] 15ml vol. total 5 C2O42- + 2 MnO4- + 16 H+ 10 CO2 + 2 Mn2+ + 8 H2O mmol KMnO4 = 0,04 M x 0,01 ml = 0,0004 mmol mmol C2O42- = 5 0,0004 0,001mmol 2 mol C 2 O2 2 0,001 0,0002M 5 [C2O42-] = Ksp = [Ca2+] x [C2O42-] 2,5 10 -7 = [Ca2+] x 0,0002 [Ca2+] = 1,25 x 10-3 vol. C 2 O4 2 Kelarutan CaC2O4 dalam Na2C2O4 0,0167 M = 1,25 x 10-3 M.