TUGAS RESPONSI EFEK ION SENAMA

LAPORAN PRAKTIKUM
DASAR REAKSI ANORGANIK (DRA)
EFEK ION SENAMA
NAMA
: INDAH PRATIWI
NIM
: 18036054
PRODI
: KIMIA NK
KELOMPOK
:2
ANGGOTA KELOMPOK
: 1. NAGMAH PUTRI DINDA TONI
2. MUTIARA SYABILA
3. SANTIKA PUTRI
DOSEN
: 1. Dr. ANDROMEDA, M.Si
2. Dra. Hj. BAYHARTI, M.Sc
3. EKA YUSMAITA, M.Pd
ASISTEN DOSEN
: RIZKI GUNAWAN
JURUSAN KIMIA
FAKULTAS MATEMATIKA DAN ILMU PENGETAHUAN ALAM
UNIVERSITAS NEGERI PADANG
2020
1. Standarisasi KMnO4
Volume
I
II
III
Awal (ml)
2,5
2,5
2,5
Akhir (ml)
3,3
2,5
2,3
Rata – rata (ml)
2,7
2. Penentuan Ksp CaC2O4
Volume
KMnO4
Awal (ml)
5
Akhir (ml)
5,05
Ditambahkan (ml)
0,05
3. Pengaruh Ion Sejenis
Penambahan 1; 2; 3; 4; 5 ml Na2C2O4 0,05 M
Volume
1
2
3
4
5
Awal (ml)
5
5
5
5
5
Penambahan (ml)
1
2
3
4
5
KMnO4 (ml)
0,05
0,05
0,01
0,05
0,01
4. Hubungan kelarutan dengan konsentrasi C2O42Penambahan Na2C2O4 0,05 M
Kelarutan CaC2O4
Konsentrasi Na2C2O4
1 ml
2,5.10-4 M.
0,0045 M
2 ml
2,5.10-4 M
0,0083 M
3 ml
1,25 x 10-3 M
0,0115 M
4 ml
2,5.10-4 M
0,0143 M
5 ml
1,25 x 10-3 M
0,0167 M
Standarisasi larutan 0,02 M KMnO4
5 H2C2O4 + 2 MnO4- + 6 H+  10 CO2 + 2 Mn2+ + 8 H2O
M H2C2O4.2H2O
=
[MnO4- ]
=
=
gr 1000 0,63 1000
= 0,05 M
x

x
Mr ml
126 100
𝑀 𝐻2 𝐶2 𝑂4 .2𝐻2 𝑂 𝑥 2,5 𝑚𝑙
𝑣𝑜𝑙𝑢𝑚𝑒 𝐾𝑀𝑛𝑂4
0,05 x 2,5
= 0,04 M
2,7
1. Tentukanlah harga tetapan hasil kali kelarutan garam kalsium oksalat berdasarkan percobaan.
Jawab :
Penentuan Ksp CaC2O4
5 C2O42- + 2 MnO4- + 16 H+  10 CO2 + 2 Mn2+ + 8 H2O
mmol MnO4- = 0,04 M x 0,05 ml= 0,002 mmol
mmol C2O42- =
[C2O42-]
5
x mmol MnO42
=
5
x 0,002 = 0,005 mmol
2
=
0,005mmol
 0,0005M
10ml
= [C2O42-] 2
Ksp
= (0,0005) 2 = 2,5  10 -7
2. Bagaimanakah pengaruh konsentrasi ion oksalat pada kelarutan garam kalsium oksalat?
Jawab :
Pengaruh Ion Senama
 Penambahan 1 ml Na2C2O4 0,05 M
[Na2C2O4] =
vol. Na2 C2 O4
1 ml
x 0,05 M  0,0045M
[ Na2 C2 O4 ] 
11 ml
vol. total
5 C2O42- + 2 MnO4- + 16 H+  10 CO2 + 2 Mn2+ + 8 H2O
mmol KMnO4
= 0,04 M x 0,05 ml = 0,002 mmol
mmol C2O42-
=
[C2O42-]
=
Ksp
= [Ca2+] x [C2O42-]
2,5  10 -7
= [Ca2+] x 0,001
[Ca2+]
= 2,5.10-4 M
5
 0,002  0,005mmol
2
mol C 2 O2
vol. C 2 O4
2
2

0,005
 0,001M
5
Kelarutan CaC2O4 dalam Na2C2O4 0,0045 M = 2,5.10-4 M.
 Penambahan 2 ml Na2C2O4 0,05 M
[Na2C2O4] =
vol. Na2 C2 O4
2 ml
 0,05 M  0,008M
[ Na2 C2 O4 ] 
12ml
vol. total
5 C2O42- + 2 MnO4- + 16 H+  10 CO2 + 2 Mn2+ + 8 H2O
mmol KMnO4
= 0,04 M x 0,05 ml = 0,002 mmol
mmol C2O42-
=
5
 0,002  0,005mmol
2
[C2O42-]
=
mol C 2 O2
vol. C 2 O4
2
2

0,005
 0,001M
5
= [Ca2+] x [C2O42-]
Ksp
2,5  10 -7
= [Ca2+] x 0,001
[Ca2+]
= 2,5.10-4 M
Kelarutan CaC2O4 dalam Na2C2O4 0,008 M = 2,5.10-4 M.
 Penambahan 3 ml Na2C2O4 0,05 M
[Na2C2O4] =
vol. Na2 C2 O4
3 ml
 0,05 M  0,0115M
[ Na2 C2 O4 ] 
13ml
vol. total
5 C2O42- + 2 MnO4- + 16 H+  10 CO2 + 2 Mn2+ + 8 H2O
mmol KMnO4
= 0,04 M x 0,01 ml = 0,004 mmol
mmol C2O42-
=
5
 0,0004  0,001mmol
2
mol C 2 O2
2

0,001
 0,0002M
5
[C2O42-]
=
Ksp
= [Ca2+] x [C2O42-]
2,5  10 -7
= [Ca2+] x 0,0002
[Ca2+]
= 1,25 x 10-3
vol. C 2 O4
2
Kelarutan CaC2O4 dalam Na2C2O4 0,0115M = 1,25 x 10-3 M.
 Penambahan 4 ml Na2C2O4 0,05 M
[Na2C2O4] =
vol. Na2 C2 O4
4 ml
 0,05 M  0,014 3M
[ Na2 C2 O4 ] 
14ml
vol. total
5 C2O42- + 2 MnO4- + 16 H+  10 CO2 + 2 Mn2+ + 8 H2O
mmol KMnO4
= 0,04 M x 0,05 ml = 0,002 mmol
5
 0,002  0,005mmol
2
mmol C2O42-
=
[C2O42-]
=
Ksp
= [Ca2+] x [C2O42-]
2,5  10 -7
= [Ca2+] x 0,001
[Ca2+]
= 2,5 x 10-4 M
mol C 2 O2
vol. C 2 O4
2
2

0,005
 0,001M
5
Kelarutan CaC2O4 dalam Na2C2O4 0,0143M = 2,5 x 10-4 M
 Penambahan 5 ml Na2C2O4 0,05 M
[Na2C2O4] =
vol. Na2 C2 O4
5 ml
 0,05 M  0,0167 M
[ Na2 C2 O4 ] 
15ml
vol. total
5 C2O42- + 2 MnO4- + 16 H+  10 CO2 + 2 Mn2+ + 8 H2O
mmol KMnO4
= 0,04 M x 0,01 ml = 0,0004 mmol
mmol C2O42-
=
5
 0,0004  0,001mmol
2
mol C 2 O2
2

0,001
 0,0002M
5
[C2O42-]
=
Ksp
= [Ca2+] x [C2O42-]
2,5  10 -7
= [Ca2+] x 0,0002
[Ca2+]
= 1,25 x 10-3
vol. C 2 O4
2
Kelarutan CaC2O4 dalam Na2C2O4 0,0167 M = 1,25 x 10-3 M.